Cửa sổ trước bàn máy vi tính của
tôi nhìn ra một vùng cây xanh. Ngày nay, giữa tốc
độ đô thị hoá cấp phi mã, nhìn quanh
đâu đâu cũng chỉ thấy rặt một
màu xi măng, bê tông xám trắng, có được
một khoảng xanh mát mắt thật là một
ân điển trời cho.
Tốt nghiệp đại học, may mắn cho
tôi, sau một kỳ thi tuyển, tôi được
vào làm ở phòng vi tính thuộc Liên hiệp
đường sắt I và được phân về
làm ở căn buồng có cái cửa sổ này với
một bạn gái tên Hà, xinh xắn nhưng có vẻ
như khó tính và cách bức. Cửa sổ của
căn buồng chúng tôi mở ra một vùng cảnh
quan thiên tạo lẫn nhân tạo. Hình tích thiên tạo
là một con hồ rộng, di thể của một
khúc sông đổi dòng bị mắc cạn với
hàng cổ thụ toả bóng âm u trên một khúc
sông đổi dòng bị mắc cạn với
hàng cổ thụ toả bóng âm u trên một hòn
đảo giữa hồ. Thiên nhiên thật tươi
đẹp, và con người đã làm cho nó tươi
đẹp thêm lên. Giờ thì chen lẫn với lớp
cây nguyên thuỷ tự mọc tự lớn lên là
lớp thực vật được tay người
gieo hạt ươm mầm, vun xới, bứng trồng.
Một buổi chiều vừa để máy vào
chế độ nghỉ ngơi, tôi chợt nghe thấy
tiếng Hà ở sau lưng: "Anh Khải, nhìn
kìa". Không để tôi kịp hiểu, Hà đã
bước lên, áp người vào khuôn cửa
đã mở tung hai cánh và theo tay Hà chỉ, mắt
tôi đã nhận ra bóng hình một con sóc nhỏ
đang bò trên một cành bạch đàn ở ngay
trước cửa sổ buồng tôi. Con sóc có
màu lông xám, dựng đuôi bông, ngó vào buồng
chúng tôi và hình như nghe tiếng Hà gọi, nó liền
sợ hãi tót lên ngọn cây.
- Con sóc đẹp quá! Anh Khải, chúng mình
đuổi theo nó đi.
Không đợi tôi, vừa nói Hà đã quay lưng
băng ra cửa, tạo ra một sức hút ở
phía sau. Làm sao tôi có thể cưỡng lại
được sức hút nọ và thói tò mò của
tuổi trẻ trước sự xuất hiện của
con sóc. Với hơn chục bước chân chạy,
chúng tôi đã đến gốc cây bạch đàn
nọ. Đó là một cây bạch đàn đã trưởng
thành, thân trắng điểm những sọc
đen. Ngước lên, chúng tôi thấy chú sóc
đã ở chót vót trên ngọn cây.
Rồi từ cành này nhảy sang cành khác, từ
cây này chuyền sang cây khác, chẳng mấy lúc
chú đã bỏ lại vùng cây vành đai công
viên, dẫn lối cho chúng tôi đi sâu vào bên
trong vùng sinh thái con người hợp lực với
thiên nhiên tạo ra này. ở đây, trong không khí
như ngái ngủ, cây ở trạng thái say nghiêng
ngả, tự phô diễn một cuộc sống phức
hợp và đa tầng. ở đây, con sóc đã
leo lên ngọn một cây mỡ. Nó kéo theo đôi mắt
tôi lên theo, khiến tôi có cảm giác đã xa cách
tất cả mọi sự trần trụi và phù
du, thấy mình bị chi phối bởi một cái
nhìn đảo ngược.Tiếp tục những
bước nhảy ngắn chuyền cành, trên
đường đi, nhìn sang ngang, con sóc thấy
thành phố lô xô trập trùng chen chúc các khối
nhà cao tầng không khác gì cấu trúc một cánh rừng
hoang. Bỏ qua thành phố, nó nhìn ngắm toàn bộ
cảnh quan công viên, vùng rừng còn đang lạ
lẫm nhưng sẽ là nơi ăn đời
ở kiếp của nó. Nó nhìn thấy một
đường tầu hoả nhỏ, cái đầu
tầu nhỏ tí xíu, kéo ba toa tầu xinh xắn bê
trong toàn khách trẻ nhỏ, chạy vòng quanh hồ.
Nó nhìn thấy những mái nhà tròn hình cái nấm,
dưới đó là các bàn đu quay. Mùa này
đang cữ rét, trẻ con ít đến đây
vui chơi. Cô bán vé và điều khiển đu
quay cầm trên tay một cuốn tiểu thuyết
của nữ sĩ Quỳnh Dao người Trung Hoa.
Không khí tĩnh lặng quá khiến cô vừa đọc
vừa gà gật, và thỉnh thoảng cô lại
đánh rơi sách. Cúi xuống nhặt sách, cô giật
mình và sau đó buồn thỉu buồn thiu. Vì thiếu
kinh phí sửa chữa nên ở trên bàn quay, đã
hai năm nay vẫn là con dê cụt một bên sừng,
con ngựa mất một bên tai, con hổ cụt một
chân sau, và con nai gẫy một bên gạc.
Giật mình vì đột ngột nghe thấy tiếng
xe máy nổ, con sóc nhận ra hình như chính nó cũng
bị săn đuổi. Nó nhẩy lên một cành
phượng cao, ở nơi an toàn này, nhìn xuống,
nó nghiệm ra rằng rất khó tách bạch cuộc
sống ra thành những phần khác nhau, ở ngay nơi
này con người vẫn còn thích náo động
hơn là yên tĩnh: có một bọn choai choai chia
hai bên đá bóng ăn tiền ở trên một lối
đi rộng ngay trong công viên. Nên người bảo
vệ trang phục màu xám đeo băng đỏ
phải phóng xe máy tới can thiệp.
Sự yên bình của khung cảnh đã
được lập lại. Nhưng có lẽ trước
hết là nhờ ở những bông hoa. Không gì yên
tĩnh bằng hoa. Ôi, hoa, sự tráng lệ bình
yên, nét yêu kiều vô tư. Sắc hồng
tươi thắm, mầu trắng trinh bạch, sắc
vàng vương giả, mầu tím não nùng. Quây
tròn thành những bồn lớn trước một
tượng đài anh hùng. The le hình những dải
khăn dài hình chữ nhật bên các lối đi.
Mùa này nhài tây, cúc xám, cánh bướm, loa kèn ra sức
đua chen.
Cạnh hoa là cỏ xanh sau mưa bời bời
tươi tốt. Có một ông già và một chú
bé đang lò dò rình chộp những con châu chấu
non. Không có những vuông cỏ này, họ kiếm
đâu được mồi cho chim? Dạo này,
thành phố rộ lên phong trào chơi chim cảnh.
Trước chỉ có khiếu, hoạ mi, nay họ
nuôi cả cu gáy, bách thanh, khuyên và chim sẻ Nhật
Bản.
Tuy vậy, sự quân bình được thể
hiện ở nơi đây chủ yếu lại
là do con người tạo lập, những người
coi đi bộ như một môn thể dục dưỡng
sinh đang chuyển động theo một vòng tròn
êm ả quanh hồ nước. Thả lỏng hoàn
toàn các cơ bắp, họ đi thong thả bước
một. Tôi nhận ra, không gì mạnh mẽ hơn
sự đều hoà và bình dị. Như vậy,
những người đi bộ quanh hồ đã
cuốn hút chúng tôi vào nhịp điệu của
họ. Đi với họ, chúng tôi nhận ra không
ai trong bọn họ là kẻ đơn độc.
Họ đều có đôi. Những cặp vợ
chồng già. Những đôi bạn tình. Những
nhóm nhỏ trai gái cùng lớp cùng ngõ phố. Tập
luyện và du ngoạn song hành bồi bổ sức
mạnh và chữa trị tật nguyền sóng
đôi. Thong dong một đôi nam nữ nách cặp
ô vừa đi vừa trò chuyện. Một đôi
vợ chồng tri thức đeo kính cận với
một con chó bông dẫn đường. Một
ông chồng vừa được vực dậy
sau vụ xuất huyết não tay khoèo chân teo, mỗi
bước đi là một nỗ lực phi thường
và người vợ mỗi lần thấy chân người
chồng đặt được một bước
lại giật nẩy lên, rồi liêu xiêu chực
đổ, liền đưa tay đỡ lưng chồng,
mắt ứa lệ sung sướng: Có em đỡ
đây, anh hãy cố lên!
- Mệt quá, ngồi nghỉ đi anh!
Cuối cùng thì Hà hổn hển kéo tôi cùng ngồi
phịch xuống chiếc ghế đá bên
đường. Nàng nói đồng thời với
việc đổi dây cái ví, vật bất ly thân
sang vai trái để nó khỏi chen vào giữa tôi
và nàng. Thảnh thơi quá. Nơi đây cuộc sống
giống như một nhánh sông, êm đềm chảy
qua dưới tầng cây. Tất cả trở nên
vô cùng dễ chịu vì không còn định kiến,
không còn cách bức. Tôi nhận ra điều đó
ở sự căng nở phập phồng của
khuôn ngực mới nhú cao, gọn ghẽ và gương
mặt trái xoan cởi mở, hồn nhiên của
Hà. Nàng gần gụi, hiền hậu chứ không
kiểu cách cứng nhắc, động tí là bĩu
môi mỏ nhăn nhíu mặt mày khó tính như mọi
ngày.
- Anh này, trong công viên có kẻ cắp đấy.
Nhưng mà... kìa kìa xem.
Tôi chỉ chú ý tới vế sau câu nói của
nàng. Vì chính nàng cũng quên ngay vế trước
của câu nói. Trên mảnh đất nhỏ ngay
trước mặt chúng tôi, như từ trên cao
xanh vừa hạ xuống một cặp nam nữ
người nước ngoài đang say sưa trong
cuộc đấu cầu lông tay đôi.
Dài như sợi dây, tóc vàng óng, da trắng bạch,
hiển nhiên họ là người Thuỵ Điển
rồi. Tung dướn, giật lùi, bổ nhào
nghiêng ngả, vừa mềm dẻo như
được cấu tạo bằng cao su, họ vừa
tung ra những chặp cười vui vẻ giữa
tiếng vi vút của quả cầu bay đi bay lại.
Đặc biệt thú vị là khi một chiếc
vợt của một trong hai người do lỡ
trớn hoặc quá đà để quả cầu
rơi xuống đất. Lúc ấy cùng tiến lại
gần chỗ vạch vôi phân tuyến tưởng
tượng, chàng và nàng áp ngực hẳn vào nhau,
hai chiếc vợt buông xuôi theo nạp quần, tự
nhiên như trai gái nguyên thuỷ ở thời con chưa
vong thân, hai gương mặt nghiêng vừa độ
để hai cặp môi áp khít vào nhau.
- Chà, hay quá nhỉ! Chơi thế thì mới
thích chứ!
- Vớ vẩn.
Hà rên khe khẽ. Không hề biết đến sự
có mặt của chúng tôi, hai người nọ làm
như nơi đây chỉ có họ, nơi đây
là chốn tự do. Quả cầu bay qua bay lại
và tất nhiên những chiếc hôn vẫn
được dịp lặp đi lặp lại với
nguyên vẹn niềm say mê ban đầu, vì có bao
giờ quả cầu ở mãi trên không được.
Hà nghển cái cổ cao trắng nõn, giả tảng
như quay mặt đi nơi khác. Làm như là quan
sát một anh phó nháy đang đi lang thang hay một
tốp nhỏ thanh niên đang tập võ thuật
ở xa, nhưng tình thực nàng vẫn đánh tia
mắt dõi theo cặp trai gái nọ, nhất là khi
quả cầu bị rơi và họ tiến đến
trao tặng cho nhau những chiếc hôn, với vẻ
hiếu kỳ và hồi hộp.
Cuối cùng thì hình như không chịu nổi sự
im lặng kéo dài, bỗng nhiên Hà quay sang tôi, như
sực nhớ:
- Ơ này, anh Khải, con sóc xám chạy biến
đâu rồi ấy nhỉ?
Tôi nhìn lên vòm cao cây me. ờ, đâu rồi nhỉ,
con sóc, kẻ dẫn lối chúng tôi vào cái cung
điện xanh tươi thanh tĩnh này? Nó chỉ
là sản phẩm của trí tưởng tượng
hay nó là hiện hữu và đã hoàn thành nhiệm
vụ của kẻ đưa đường?- Không
hiểu con sóc nó từ đâu đến, anh nhỉ?
- Thế này nhé, nó làm tổ trên một cái cây,
cái cây bị chặt hạ, ghép vào một cái bè
gỗ. Con sóc theo cái bè gỗ từ miền thượng
du xuôi dòng về đây, rồi nhẩy lên bờ.
- Sao anh biết?
- Rồi nó đến gọi chúng mình. Đang
ở trong căn phòng vi tính, nghe thấy tiếng
con sóc, thế là chúng mình đi theo nó.
- Chỉ được cái vận vào mình là giỏi
thôi.
Hà huẩy vai tôi. Nhưng, lúc này điều khiển
tôi là một năng lượng thuộc cõi giới
vô hình. Trong một cảm ứng dẫn truyền
và sự hoà phối nhịp nhàng, khi cặp nam nữ
Thụy Điển, tiến đến sát nhau,
không còn phân biệt đâu là kẻ thua người
thắng, cả hai cùng ngây ngất trong một chiếc
hôn dài, tôi đã quàng tay qua vai Hà, kéo Hà sát vào
mình. Hà cũng lập tức bá cổ tôi, đôi
môi như một nụ hoa hé mở đón chờ.
Cái hôn bị đứt quãng vì Hà phải dứt
ra để trút cái dây ví qua đầu, vứt nó
sang bên cạnh cho khỏi vướng víu, nhưng
ngay tiếp đó nàng lại dính chặt vào cơn
đắm chìm mê man. Chúng tôi như trai gái ở
giữa chốn không người, hoàn toàn bị
lôi cuốn vào cảm giác dâng tặng. Cái hôn ngọt
ngào gây bàng hoàng ngay sau đó, Hà buột khỏi
tôi, đứng dậy quay ngoắt đầu
hướng ra phía cửa công viên, kêu nho nhỏ: Về
thôi anh! Hà lại cuốn tôi theo như khi chúng tôi
bắt đầu đuổi theo con sóc vậy.
Phòng vi tính mở toang cửa. Hai cái hình tam giác
vẫn quay đảo theo chế độ nghỉ
ngơi trên nền màn hình đen sẫm. Chúng tôi
ngồi vào bàn máy. Vẫn như hôm nào, tôi, trưởng
phòng vi tính của Liên hiệp đường sắt
khu vực I hai mươi nhăm tuổi và Hà hai mươi
hai tuổi, nhân viên vi tính của tôi, xinh đẹp,
tiềm ẩn năng lực yêu đương mà
bề ngoài lạnh như băng giá.
Tuy nhiên, lần này, máy vừa hoạt động,
Hà đã quay lại, gọi tôi thất thanh và sau
đó cười khúc khích:
- Thôi chết, cái ví tay của em bị rạch mất
hết cả tiền và giấy tờ rồi, anh
Khải!
- Sao lại thế được?
- Lúc ấy hình như em có thấy... em có trông
thấy một thằng ăn cắp nó định
lấy cái máy ảnh của hai người Thụy
Điển.
Chúng tôi cưới nhau sau chuyện này một năm.
Con sóc, đâu có phải là một sinh vật tầm
thường, một ngẫu nhiên số học. Nó
là cái hữu hình của một sức mạnh
thiên thiên. Mọi sự tồn tại đều có
cái lý của nó, thượng đế lòng lành
đã xếp sắp ban rải tình yêu cho muôn vật,
Hà bảo tôi vậy. Hà rất thích con sóc. áo con
trai của nàng thêu hình con sóc. Chùm chìa khoá xe máy của
nàng đeo một con sóc bông.Tôi kể chuyện
này với ông anh cả. Ông cười:
- Có sắp xếp hết. Tao như mày biết
đấy, nổi tiếng là sát cá. Thế mà hôm
ấy câu ở chân cầu Cốc Lếu, nơi tụ
hội của bọn cá anh vũ, chẳng nhấc
cần được lần nào. Đã thế lại
mưa to. Tao chán, bỏ cần câu, chạy vào một
cái lều trồng rau ở bờ sông. Thế là gặp
chị dâu tương lai của mày đi tưới
rau về đang trú mưa ở đó. Con sóc, giọt
nước mưa, con cá anh vũ... là bàn tay của
ông giời điểu khiển cả đấy,
em ạ./.
Ma Văn Kháng