Giống như một con thuyền neo chặt và bị bỏ quên,
thành phố nhỏ có cái tên mơ hồ thường xuyên tròng
trành dưới các luồng gió thổi về từ biển. Không khí
phảng phất mùi cá muối. Ra khỏi sân ga xép, Hoan không bắt
gặp taxi hay loại xe chở thuê nào. Viền theo con đường hẹp
bỗng lên dốc cao, những vòm lá buổi trưa xanh sẫm. Biển
hiện ra đột ngột, vẫn duy nhất màu xanh khó hiểu chỉ
có ở chốn này. Khách sạn có lẽ cuối đường. Hoan ngồi
xuống băng ghế trắng đặt dưới bóng cây bàng. Cái túi
du lịch nhỏ tựa con chó bám đầy bụi nằm thở bên
chân cô. Nếu đường sắt đừng hỏng, cô đã về thẳng
nhà sau chuyến công tác dài ngày. Nhưng giờ đây cô đang
ở nơi xa xăm, không đầu mối níu giữ ngoài địa chỉ
khách sạn do một người đồng hành trên tàu ghi vội. Chạm
mắt màu vàng của trạm điện thoại, Hoan xách túi, băng
ngang con đường buổi trưa trống không. Trưởng phòng đồng
ý cho cô về muộn mấy ngày, tiếng trong ống nghe như vọng
tới từ hành tinh khác. Thoáng lưỡng lự, một lần nữa
Hoan ấn thẻ điện thoại. Nghe báo tin, Huân, người mà
sau chuyến đi cô sẽ cùng đính hôn, bày tỏ sự ngạc
nhiên mờ nhạt.
- Không sao cả - Cô cho biết - Em vừa xuống ga xép,
đang ở một nơi yên tĩnh . Khi đường ray sửa xong, em lên
tàu về ngay.
- Thế cũng được. Đâu cần phải vội vã… Giọng
Huân bồn chồn. Anh muốn chấm dứt câu chuyện khi có
không còn thông tin nữa.
Tấm bảng gỗ ghi tên khách sạn hiện ra ở một khúc
quanh. Người tiếp tân đứng trong quầy ngước đôi mắt
xa lạ nhìn Hoan bước vào. Ông ta hít nhẹ cánh mũi xanh tái,
cho cô xem bảng giá phòng. "Tôi muốn nhìn ra biển"
- Hoan đề nghị. "Những cửa sổ đều nhìn ra biển"
- người tiếp tân trả lời. Cô mượn mấy tờ báo cũ, cầm
chìa khoá lên cầu thang. Khách sạn không trống trải ố
vàng. Có một lúc choàng tỉnh giấc ngủ mệt nhọc, cô sững
sờ với bức tranh xanh rực. Nhưng chỉ là khung cửa sổ
trên tường nhìn ra mặt biển và bầu trời toả sáng, bất
động. Cô lấy mấy trang báo địa phương, lục lọi tin tức
khả dĩ. Có lẽ cô nên tìm một ai đó để phỏng vấn
hơn ngồi im chờ đợi đến khi những thanh tà vẹt được
khôi phục. Người tiếp tân gõ cửa, đưa khay nước. Hoan
hỏi ông ta về thời tiết. "Ngày nắng khô dễ chịu.
Tối khác. Tối cô sẽ thấy mưa…" - Câu trả lời như
một hứa hẹn âu lo.
Không có mối liên hệ giữa giọng nói qua điện thoại
đồng ý gặp Hoan hôm qua với ngưòi thanh niên trẻ có
mái tóc dài và thẳng lúc này đang lơ mơ nhìn các vật
trang trí treo góc quán. Thoạt nhiên Hoan nghĩ có sự nhầm
lẫn. Tay kiến trúc sư gây cho cô ấn tượng lạ lùng, nhưng
thói quen thích ứng nhanh chóng của phóng viên khiến cô giữ
thăng bằng ổn thoả. Về những bản đồ án đã thiết kế,
T. trả lời nữ phóng viên tuần tự, đầy đủ chi tiết,
dự đoán các vấn đề cô sắp đặt ra và phơi bày chúng
theo chừng mực đúng như anh ta muốn. Ngoài ra không còn
gì hơn. Các câu hỏi dẫn dắt tiếp theo nữ phóng viên đặt
ra hầu hết khiến tay kiến trúc sư trẻ phải bộc lộ đôi
chút suy nghĩ riêng tư bị bỏ qua thờ ơ. Những thông tin
Hoan thu nhặt giống như những con ốc rỗng ruột nằm dày
đặc trên bãi biển. Cô đóng nắp bút, hơi khó chịu.
- Thoạt tiên tôi đã không hiểu do đâu bài viết về
anh rất mờ nhạt trên tờ báo địa phương. Tuy nhiên có
lẽ chẳng phải do người viết.
- Thế ư? - Đôi mắt T. nhìn cô trong suốt - Nhưng cô
nói điều ấy để làm gì?
- Thỉnh thoảng, tôi nói thật suy nghĩ mình - Nữ phóng
viên giải thích đơn giản.
- Chúng ta còn gặp lại không? - Anh ta hỏi đột ngột.
- Tôi sẽ điện thoại cho anh, nếu cần.
Hiếm ai nhận ra một khi thường xuyên tiếp xúc kẻ
khác, người ta có khuynh hướng khép kín và lẩn tránh thiết
lập các mối quan hệ mới. Cô uống hạt nước cuối cùng
sót dưới đáy cốc. Khoảng hơn chín giờ. Những con ve
vô hình bắt đầu cào xước bề mặt tĩnh lặng mùa hè.
"Bây giờ anh đi đâu?". Cô hỏi thay lời tạm biệt.
"Về văn phòng. Và bắt tay vào bản vẽ. - T. đứng dậy
- Ngoài ra không có gì đáng làm hơn…". Đó là hé mở
xúc cảm duy nhất của anh ta để lộ suốt cuộc phỏng vấn
mù mờ và căng thẳng. Trên chiếc xe đạp màu xanh thuê của
khách sạn, Hoan chạy dọc con đường viền theo bờ biển.
Hiếm khi cô thảnh thơi thế này. Sau những chuyến đi, các
cuộc gặp gỡ dày đặc, nghĩ về thời gian trôi qua là
điều khủng khiếp, thi thoảng, như tất cả các đồng
nghiệp suy nhược, cô cũng tự hứa quãng ngày nghỉ ngơi.
Nhưng một điều gì cứ lôi họ đi, không thể dừng lại…
Chiếc xe đạp rẽ sang đoạn phố mới. Cuộc sống khác
hiện ra trước mắt Hoan. Người đông lên đột ngột, nói
cười xôn xao. Nhưng xe ba bánh gõ cồng cộc vào vỉa hè.
Quảng trường nhỏ vây quanh bởi vô số cửa hiệu treo đèn
lồng, vài công sở quét vôi màu sậm. Đây là cuộc sống
khác nơi cô có thể hoà lẫn vào, biến thành một con chuồn
chuồn đỏ, chẳng cần nỗ lực - Hoan nghĩ yên lặng, vui
sướng với khám phá không ngờ. Thế nhưng, bất giác cô
nhận ra cánh cửa kính toà nhà phía trước bật mở. Một
người vẫy nhẹ cô bằng mảnh giấy trắng loá. Là T…
Hoan nhảy lên chiếc xe đạp xanh, phóng nhanh theo hướng
ngược lại. Một ý nghĩ xâm chiếm mách bảo cô anh ta ở
đấy, chờ sẵn nơi đấy. Vì anh ta biết cô sẽ đến.
Tịnh không ngọn gió. Những thân cây mảnh khảnh ánh
lên như dát bạc trên nền trời đỏ rực. Sau giấc ngủ
dài trong căn phòng yên lặng, Hoan không còn tin vào mắt
mình. Như thể khi cô ngủ, cả thế giới đã bay lơ lửng
sang vùng ánh sáng khác, lạc lõng và đơn độc. Ảo giác
thoáng qua ấy khiến cô thấy mình bé nhỏ biết bao. Người
tiếp tân khách sạn mang lên cơm chiều. "Lạ quá!"
- Hoan nói, chỉ mây mỗi lúc thêm bầm đỏ trên mặt biển.
"Sắp mưa đấy - Ông ta giải thích - Mưa ở đây rất
khác. Nó làm người ta điếc tai. Giống như một bản nhạc
khó chịu. Khi ấy tốt nhất đừng nghĩ gì. Cô hãy tìm một
quyển sách mà đọc.!". Nữ phóng viên gật đầu cảm
ơn. Khép cánh cửa, cô ngồi trên giường chậm rãi dùng bữa
chiều. Lẽ ra giờ này cô cần ra trạm điện thoại gọi
về cho Huân. Nhưng anh ta không đợi cô nữa đâu. Mối
quan hệ giữa họ thật kỳ quặc. Vừa bền chặt đến mức
tường tận ý nghĩ của nhau dù ở rất xa, vừa yếu ớt
cho sự lãng quên luồn vào trong khoảng thời gian ngắn ngủi.
Có phải như vậy mà cô và anh ta lựa chọn nhau? Có phải
cùng thấu suốt tự do ấy nên họ sẽ gắn bó với nhau
lâu dài?… Mưa. Những cành cây kêu răng rắc. Vài bông
hoa đỏ mọng nước rơi rượt qua dải ngói hẹp tối thẫm.
Những đứa bé trồng cây chuối di chuyển trên vỉa hè. Một
con chó trắng bết mưa chạy xuyên làn nước. Không khí co
lại vì lạnh. "Ông tiếp tân nói đúng - Hoan rùng
mình - lúc này đừng nghĩ gì. Một người thông minh để
chuẩn bị chung sống. Người ta thường không ý thức những
gì đang có…". Cô đọc quyển sách cũ. Nhưng trong cô
mọc lên nỗi phân vân chưa biết rõ nguyên do.
Tiếng gõ rụt rè trên cửa. Trán Hoan còn nặng giấc ngủ.
Kim đồng hồ dạ quang chỉ gần mười giờ đêm. Người
tiếp tân mũi xanh tái nhìn cô bằng con mắt buồn rầu
ngoài hành lang: "Có người chờ cô dưới kia".
Hoan thoáng hy vọng bên đường sắt báo tin tốt lành. Tuy
nhiên, khi cô xuống, nhà dưới chẳng ai cả. Có thể là
trò đùa không vui. Nữ phóng viên toan trở lên phòng. Đúng
lúc đó, từ chiếc ghế sau tường, đột ngột T. đứng lên.
Gương mặt sáng mờ giữa bóng tối màu hổ phách, những
hạt nước to đọng trên mớ tóc dài buộc chặt, và đôi
mắt như hai cánh cửa mở rộng nhìn Hoan đăm đăm:
- Tôi không ngủ được!
- Mưa to ghê gớm - Cô thì thầm - Tôi đã ngủ rất
lâu. Anh biết tôi ở đây ư?
Người đàn ông trẻ nhìn sâu mắt Hoan: "Tôi đoán
ra". Cô tiến về phía anh, chạm tay vào vai anh.
"Chúng ta đi thôi!" - T. nói khẽ. Họ bước ra khỏi
khách sạn nóng ẩm, bỏ lại sau lưng tia nhìn bàng hoàng của
ông tiếp tân. Men theo vỉa hè ướt sũng mưa và ánh đèn
yếu ớt, bóng hai người mảnh khảnh trùm áo nhựa mỏng
lấp loáng. Họ đi về phía biển. Trong cơn mưa tựa một
bản nhạc choáng váng, thành phố lạ giống như con thuyền
nhổ neo, can đảm bơi ra đại dương. Gió rất mạnh, cắt
làn mưa dày đặc thành những khối vuông chao đảo trên mặt
biển trơn nhẫy, không ngừng oằn lên thành những đợt sóng
ầm ì. "Chúng ta đi thôi!"- T. nhắc lại. Nữ
phóng viên giữ nhịp bước đều đặn với anh. Những chiếc
xe cuối cùng của ngày đã biến mất. Thành phố đăng mọc
giữa vịnh nhỏ xa xôi. Chẳng còn bóng tối hay cơn mưa
dai dẳng, chỉ duy nhất vệt sáng quét vào khoảng không
gian thẫm xanh. Vượt lên sự bất ổn, nỗi vô cảm, từ
sâu thẳm trong những con người trên bờ biển cũng toả
ra nguồn sáng lặng lẽ, không sợ hãi. Hoan lặng lẽ
khóc. Khi bàn tay T. chạm nhẹ lên lưng, cô tựa hẳn vào
anh. Họ đứng như thế, không hề biết bao nhiêu lâu, bao
nhiêu mưa đã rơi qua. Tuổi trẻ, sự lựa chọn, tình
yêu, nỗi đơn độc… Các ý nghĩ xao xuyến, mãnh liệt
ập đến không ngờ. Hai người cùng tuổi chỉ mới hôm
qua còn chưa hề quen biết giờ đây gắn kết với nhau
trong cuộc đi chơi kỳ dị, không định trước. Người kiến
trúc sư trẻ đứng im, vòng tay ôm cô gái gầy guộc, cái
người lạc ở thành phố lạ nhưng đủ lòng tin đi cùng
anh một đêm đầy mưa. Tình cảm biết ơn dâng trong anh thầm
lặng, xé rách thói quen thờ ơ và trạng thái không hy vọng…
Gió mạnh và những đợt nước quất hất tung mũ trùm,
làm áo nhựa hai người rách bươn. Mặc kệ tóc và áo ướt
đẫm, Hoan và T. chẳng hề cảm thấy lạnh. Họ nắm chặt
tay nhau băng qua đường, rẽ sang một phố khác. Mưa mỏng
dần rồi ngớt hẳn. Họ dừng dưới một hiên nhà đầy
dây leo, tháo áo mưa. T. vuốt khô nước trên gương mặt cô
gái phơn phớt xanh lơ. Một hàng nước thắp đèn bán suốt
đêm. Cả hai ghé đến uống cốc trà nóng, hít vào ngực
mùi lá thơm nồng, hơi mưa thơm mát và cả hương vị những
con cá khô treo dưới một cửa sổ tình cờ. Những vòm
cây, mái nhà, mấy con người còn lại trên vỉa hè bỗng
dưng như được phủ trong không gian tràn ngập niềm âu yếm
thanh khiết, trong lành. Bỗng dưng Hoan biết, đấy chính
là thời điểm hiếm hoi cuộc sống lượng thứ cho người
ta vì những nếp nghĩ lãnh đạm và nhỏ nhen. Là hạnh
phúc đến với người ta nhờ vào các cơ hội mong manh.
Trong khoảnh khắc, thế giới đã biến hình… Khi T. đưa
cô về trước khách sạn nhỏ, họ vẫn không nói thêm với
nhau lời nào. Tới bây giờ T. mới nhận thấy cô gái đã
đi với bộ áo mặc nhà, chân xỏ dép nhựa rộng. Cái áo
ướt dính sát đôi vai mảnh mai. Niềm khao khát được ở
lại bên cô, tha thiết. Nhưng đồng thời sợi dây dịu
dàng vô hình ngăn anh lại. T. cúi hôn mái đầu đẹp, rồi
bước đi. Hoan trông theo cho tới lúc anh khuất góc đường.
Cô đưa tay kéo chuông. Ngưòi giữ khách sạn mở cửa, nhận
xét chậm rãi: "Gần sáng rồi".
Hoan tìm một cái vải mềm từ dưới đáy va li. Khi soi
gương, dường như đã tan biến nữ phóng viên hốc hác
sau chuyến công tác dài ngày. Tan mất theo ánh nhìn nghi hoặc
của một kẻ tự bảo vệ. Thay vào đó, một người 24 tuổi
trong nếp áo xanh lơ mỉm cười trong ra, mắt trong trẻo,
tràn đầy sức sống. Cô xuống sảnh khách sạn. Người
tiếp tân thoáng giật mình: "Là cô đấy ư?"
"Vâng, có chuyện gì sao?" - Hoan ngạc nhiên. Ông ta
lầm rầm điều gì bí mật khi nhác bóng T. hiện ra. Anh
đưa cô đi trên chiếc xe Yamaha 125 hình như màu trắng, những
ống giảm sóc han rỉ nghiến ken két. Mớ tóc dài và thẳng
của anh ngược chiều gió, tô đậm cảm giác hạnh phúc
trong Hoan. Đó là điều ít ỏi có thực sau này dính lại
trong ký ức, còn tất cả tựa ảo giác. Đoạn dốc thoai
thoải toả sáng dưới mặt trời. Bụi cây lác đác chen lẫn
những cột đèn sắt bị hơi muối ăn mòn. Mặt đường
êm êm phủ đầy bụi. Thành phố hoàn toàn xa cách với trận
mưa dữ dội đêm qua. Bầu trời trống trải, đến mức
người ta tin rằng hơi nóng phả lên từ biển đã biến
những đám mây thành một bầy chim lông xanh bay đi. T.
đưa cô ghé qua phòng thiết kế nơi anh làm việc. Những
người ở đấy đối xử với cô thật dịu dàng. Họ ngờ
Hoan là người T. vẫn nhắc đến, vẫn nói rằng khi nào
giàu có sẽ lấy làm vợ. Cô cười. Anh chở cô băng qua
khu chợ duy nhất trong thành phố. Không khí ồn ào náo nhiệu,
các mùi vị nồng nặc ghê gớm giữa mấy dãy phố cổ lỗ
hồ như không hề vây quanh hai người. Thi thoảng tay họ
chạm khẽ nhau. Tiếng rao hàng bằng giọng địa phương
ánh ỏi, các đèn lồng bạc màu bay phất phơ cũng làm họ
bật cười. Tất cả những gì thật sướng vui, là niềm
dịu dàng vô bờ bến. Xế trưa, họ dừng xe trên một
bãi đá nóng, bên mấy cái ô lợp lá dừa khô. "Nếu
thích, em cứ xuống tắm. Biển rất sạch!" - T. nhắc.
Nhưng Hoan không thể. Chao ôi những điều đang xảy ra khác
nào cơn mơ dị kỳ. Mà người ta chỉ có thể cất vào mắt,
thở vào phổi, chứ không thể làm gì hơn. Vài người da
trắng xuống, bơi ra xa. Ngồi sát bên T., Hoan im lìm, tâm
trí rung lên câu hát về khoảnh khắc hạnh phúc tìm thấy.
Mấy người ngoại quốc nghỉ hè cười thân thiện với
hai người trẻ tuổi và đem cho cô gái nhánh rong mang lên
từ biển. Chiều khá muộn, T. đưa Hoan từ biển trở về
khách sạn. Người trung niên chừng như đã chờ cô rất
lâu. Chẳng buồn nhìn T., ông ta thông báo cho cô về việc
đường sắt đã hoạt động trở lại: "Tối nay tàu
vào có một chuyến khởi hành. Cô đi chứ?". Khi Hoan
ngoảnh lại, T. đã lặng lẽ biến mất. Cô trả phòng
quãng tám giờ tối. Ông tiếp tân, cũng là chủ khách sạn
- đóng dấu giấy công lệnh cho cô. Hoan xách cái túi da
ám bụi, đứng trước cổng khách sạn chờ đợi. Người
trung niên gọi hộ một cái xe, nói giản dị và am hiểu:
"Cô lên đi, kẻo mưa! Anh ta sẽ không đến nữa đâu".
Những hồi còi rúc lên, đâm xuyên cơn mưa đêm dày đặc,
Hoan áp trán vào những lưới sắt, tìm kiếm một bóng
dáng thân thuộc. Nhưng không ai cả. Tàu chạy mỗi lúc một
nhanh. Thành phố nhỏ mất hút phía sau. Những vệt lân
tinh lấp lánh trên mặt biển nối tiếp. Bản nhạc
Norwegian woods của Beatles rè rè trên loa trộn với tiếng mưa
reo vang khi rơi xuống đất… Chuỗi hình ảnh và âm thanh
cuối cùng ấy dội vào cô tựa ngón tay gõ mãi lên phím
la thăng duy nhất, âm oang, tới một cường độ không chịu
nổi nữa. Ngồi co ro góc cu-pê, giữa những hành khách,
Hoan cố ngủ một giấc. Sáng ập đến sớm. Cô choàng dậy,
phải rất lâu cô mới nhận ra mình đang trên đường trở
về nhà. Cô đi dọc theo hành lang các toa tàu. Ngoài kia, mặt
tròi oi bức, chói chang. Những đụn cát trắng bất tận.
Tất cả hạnh phúc mới nguyên của hai ngày qua như được
nung nóng rồi thăng hoa thành một vòm lá rực rõ. Niềm
xúc động lớn lao vỡ trong lồng ngực. Cô nhắm chặt mắt
để đừng trông thấy ánh sáng trắng nóng rực rỡ kia.
"Có lẽ đúng. Anh ấy không cần gặp ta lần nữa…".
Hoan nói một mình. Đoàn tàu lên dốc, lại rúc còi, lắc
lư. Cô trở về cu-pê chếnh choáng. Cho đến khi tàu vào
thành phố, vẫn tràn ngập trong cô cảm giác chếnh choáng
ấy.
Hoan thuộc những người cuối cùng bước xuống sân ga.
Cô xốc túi hành lý, đi về cửa soát vé. Một ai đó chạm
nhẹ lên vai cô. Dưng khựng, im lặng, cô không quay lại.
"Em đã về!" - Mãi lâu sau tiếng Huân mới vọng
đến. Hoan chầm chậm ngoảnh nhìn anh. Một nụ cười
thăng bằng, bình thản nở trên gương mặt thân thuộc.
"Hai hôm qua, chiều nào anh cũng ra ga đón em - Huân đỡ
cái túi da ám bụi, khoác vai vợ sắp cưới - Em rám nắng
nhiều đấy. Nhưng trông thật mạnh khỏe. Ở nhà buổi tối
mưa nhiều ghê gớm…". Thành phố rộng lớn, đông đúc.
Hoan lặng thinh sau xe anh chạy chậm. Ở chỗ rẽ, mắt cô
chợt thấy ánh mặt trời lấp loáng trên máng nước, vô
số bông hoa to bằng ngón tay vừa nở, vàng tươi. Để
ngăn một cơn khóc vô cớ, Hoan ngước lên bầu trời. Trời
xanh như một bầy chim xanh đang bay.