Hai chị em mua hai căn nhà sát vách nhau làm láng giềng
gần, lành rách đùm bọc, vui buồn chia sẻ, vì vậy
tình ruột thịt thân quyến rất mặn mà khăng khít.
Cô Tư tôi là một góa phụ, buôn bán lanh lợi, chịu
ở vậy nuôi con. Cô có hai người con gái là chị Thoa
và chị Phi. Con gái hai nhà qua lại chơi với nhau tâm đầu
ý hợp. Đó là nói giữa chị Thoa, chị Phi với chị
Qui, chị Hương nhà tôi chứ tôi thuộc hàng con nít, kém
xa các chị những mười ba, mười bốn tuổi. Đi học, các
chị gọi nhau ơi ới; đi chơi lại ơi ới gọi nhau. Buổi
tối, các chị thường tập họp trên gác nhà cô Tư,
chuyện trò ríu ran. Bốn ông anh của tôi cũng có bè có
bạn, đâu ai thèm chơi với đứa em gái út ít, nên tôi
chỉ còn biết chơi vẩn chơi vơ một mình, hoặc bám lấy
mẹ. Thảng hoặc, tôi có theo các chị lên gác thì cũng
lủi thủi, chẳng ai để ý hay có nhớ tới thì cũng để
nhắc nhở tôi đừng phá phách, tọc mạch. Các chị thì
cứ nói nói cười rôm rả với nhau.
Mẹ tôi thường đánh giá con gái nhà người ta để lấy
làm tấm gương cho con gái nhà mình soi vào. Trước mắt,
gần gũi nhất vẫn là chị Thoa và chị Phi. Mẹ tôi
nói, chị Thoa da dẻ trắng trẻo, môi hồng cánh sen nhưng
nhìn kỹ thì vô duyên. Chị Thoa ăn nói bộp chộp, hay hứa
mà không giữ lời và điều được chị quan tâm hàng đầu
là các món ăn ngon. Nói về chị Phi, mẹ tôi có phần
thiện cảm hơn. Chị Phi nước da ngăm ngăm nhưng mắt sáng
long lanh, tầm ngầm cái duyên của một nội tâm mạnh mẽ.
Chị Phi tính tình ngổ ngáo, trực tính như một nam
nhi. Các chị các anh nhà tôi mỗi khi ngồi quanh mâm cơm
vẫn hay kể cho ba mẹ nghe chuyện về chị Phi… lén lấy
chìa khóa xe hơi của Luật sư Tuyển - một người đang
chết mê chết mệt chị Thoa - chị Phi mở máy cho xe lao
đi một đoạn chừng ba mét, suýt tông phải một bà bán
chè đang gồng gánh ngang qua, may sao chị cũng biết hãm
phanh, nhưng bà bán chè thì thất kinh hồn vía, quăng cả
gióng gánh mà chửi! Báo hại luật sư Tuyển mở lòng
hào hiệp đền tiền chén bể chè đổ, lại phải tốn
tiền sửa mũi cho chiếc xe mới tậu (vì khi hãm phanh, chị
Phi đã cho xe đâm dúi vào trụ cổng nhà chị)… Cũng mặc
áo dài trắng đi học như ai, nhưng chị Phi lại ưa xắn
tay áo lên mấy lớp như sẵn sàng hành động. Lần ấy,
đi học về ngang qua đám người bu quanh một cuộc ẩu
đả, chị Phi dừng lại hỏi han nghe ngóng, biết được
đây là hai cha con hùa nhau đánh một thằng con nít, chị
liền chen vào can thiệp. Lôi được thằng nhỏ thoát ra,
chị còn dơ nắm đấm dứ dứ về phía cha con nhà kia.
Các chị nhà tôi trố mắt nhìn chị Phi lúc đó thấy muốn
mắc cười lắm nhưng trong lòng rất khâm phục. Nghe chuyện
này, ba tôi lướt nhìn các anh tôi, hỏi: "Có đứa nào
dám làm tương tự như chị Phi?". Chỉ có anh Phong kề
tôi hăng hái nói: "Con dám làm", còn các anh lớn
chỉ cười cười… Các anh rất nể phục chị Phi. Chị
học giỏi hai môn Anh văn và Tin học; là gia sư tình nguyện
cho các anh, chị Phi có quyền được véo tai véo mũi cậu
học trò đáng thương nào không thuộc, không làm được
bài. Những lúc đó, chị nheo nheo mắt mà cười ra vẻ hả
hê lắm! Các anh tôi còn kể, chị Phi hút thuốc, ngậm
khói trong họng rồi nhả ra từng vòng khói chữ o đẹp
mắt. Nghe vậy, mẹ tôi lo lắng: "Chết rồi, con gái
mà hút thuốc coi sao được! Anh qua bên đó mà khuyên bảo
cháu bỏ đi kẻo con nhà mình bắt chước thì nguy".
Ba tôi ừ ừ rồi lừ mắt nhìn các anh tôi, buông một
câu: "Ba cả đời không động đến điếu thuốc”…
Chuyện kể về chị Phi hãy còn dài.
Tối hôm đó, tôi lẽo đẽo theo các chị lên gác nhà
cô Tư. Trời nóng nực nên các chị kéo nhau ra ngồi
ngoài ban công. Tôi ngồi hóng chuyện, nghe toàn là chuyện
của "chàng và nàng", chán và buồn vì chẳng hiểu
gì, tôi ngáp ngắn ngáp dài. Lò mò đi vào trong, tôi đến
trước cái tủ đựng sách của chị Phi mà nghểnh cổ
ngắm mấy con búp bê trưng trong ngăn kính. Tình cờ, thấy
hai cánh cửa tủ bên dưới chỉ khép hờ, tôi táy máy mở
ra. Bên trong chỉ thấy những sách cùng vở. Nhìn sang mặt
trong cánh cửa bên phải thấy có ghi mấy dòng chữ…
Đang độ tuổi học thuộc lòng, tôi lẩm nhẩm giây
lâu, chữ nghĩa chui vào bụng ngay. Tôi quay ra chỗ các chị,
cất giọng nghêu ngao:
Tự dưng mà muốn khóc
Khi ngắm mây lưng trời
Yêu anh từ dạo ấy
Mấy mùa xuân của tôi
Các chị phá lên cười. Chị Phi véo tai tôi, mắt trợn
lên, nói: "À ạ, ai cho mày đọc lén, mày biết gì
mà đọc?". Cùng với cái véo tai đau điếng, bài thơ
đi vào trí nhớ của tôi. Trưa hôm sau, trong bữa cơm, chị
Hương nhắc tôi đọc bài thơ đọc trộm cho ba mẹ nghe.
Tôi đắc ý đọc liền tù tì. Ba tôi cười: "Con Phi
mà cũng tự dưng mà muốn khóc à!". Mẹ tôi cười:
"Chà, Phi cũng làm thơ nữa à! Mà nó quen cậu nào rồi?".
Chị Qui, chị Hương đều nói: "Con chẳng biết nữa,
có thấy anh nào đến nhà chơi đâu! Chị ấy muốn giữ
kín đó mà…".
Chị Thoa chọn lọc trong ba người danh giá địa vị
theo đuổi mình bấy lâu, lấy một người làm chồng,
khiến cô Tư yên lòng đẹp dạ. Chị Phi cũng không làm
cô tôi thất vọng khi đem về hai văn bằng cử nhân của
hai môn mà chị học rất giỏi. Chị Phi đi làm ở một
công ty nước ngoài, lương bổng cao nhưng công việc ngập
đầu. Cô Tư hãnh diện khoe với ba mẹ tôi, nhưng rồi cô
vẫn than: "Sao chẳng thấy nó có bạn trai!?". Chị
Qui, chị Hương lần lượt tốt nghiệp, đi làm rồi lần
lượt lấy chồng. Chị Phi vẫn một thân một mình. Cô
Tư nhắc nhở, hối thúc hoài cũng khiến chị Phi phải
thổ lộ. Chị Phi muốn kết hôn với một vận đôïng
viên bơi lội, giỏi nghề điện tử và lại thích làm
thơ. Cô Tư ôm đầu kêu trời, cấm chị Phi không được
đưa người đó về ra mắt và dọa sẽ tự tử nếu chị
Phi còn quan hệ với một người không bảo đảm tương
lai cuộc sống cho mình. Trong lúc cô Tư tru tréo dằn dỗi,
chị Phi ngồi im mà nghe không cãi lại một lời. Hồi
lâu, nhìn đồng hồ đeo tay, chị Phi thản nhiên hỏi:
"Mẹ nói xong chưa? Trễ giờ rồi, con phải đi làm
đây". Cô Tư cụt hứng, không nói gì được nữa,
chỉ còn biết qua nhà tôi mà kể lể than thở… Biết mẹ
có bệnh cao huyết áp, chị Phi không làm điều trái ý mẹ
để gây kích xúc cho bà. Nhưng, bảo lấy chồng thì chị
chẳng chịu ai cả. Ngày ngày, chị vẫn đi làm, áo quần
theo mốt theo mùa, đi đứng nói năng tự tại. Mắt chị
vẫn sáng long lanh; chị không thở dài, không than buồn
bao giờ. Chị em gái cùng trang lứa ở xa và lịu địu
chồng con cả rồi, chị Phi vơ lấy tôi làm bạn (mặc
dù chị cũng có vài người bạn đồng nghiệp chơi thân).
Tôi khi ấy chỉ mới mười ba tuổi. Buổi tối, tôi thường
qua nhà chị. Căn gác im ắng, không còn nghe tiếng cười
giọng nói của những nàng con gái hồn nhiên. Tôi thường
bắt gặp chị Phi nằm dài trên giường, mắt nhắm nghiền
như đang ngủ. Bước len lén, tôi đến bên chị, chị đã
mở mắt ra, ngồi bật dậy: “Đi chơi!”. Chị chở tôi
vòng vòng các đường phố, ngang qua các công viên rồi
vào quán kem, quán chè. Trò chuyện với tôi, chị Phi chỉ
nói những đề tài thời trang, ca nhạc, món ăn thức uống…
tuyệt nhiên chị không nói đến chuyện tình yêu. Chị vẫn
coi tôi là một đứa em bé bỏng. Một lần, tôi bắt gặp
chị nằm ngửa, mắt nhìn lên trần nhà, trong tay là một
điếu thuốc cháy đỏ. Không thấy những vòng khói chữ
o, chỉ thấy mũi chị thở ra khói như một hơi thở dài.
Thấy tôi, chị Phi liền dụi điếu thuốc. Tôi không
nói gì cả. Tôi nghĩ gì về chị, tôi cũng không nói ra.
Thương mến chị tôi cũng chỉ biểu lộ bằng cái ôm eo
hông chị mỗi khi được chị chở đi chơi.
Ngày tháng trôi qua… Đột ngột, sau một vụ bể hụi
mất đứt bảy chục triệu đồng, cô Tư lên cơn tai biến
mạch máu não. Chị Phi tức tốc đưa mẹ vào bệnh viện.
Sáu ngày đêm mẹ nằm hôn mê, chị Phi túc trực một
bên, bơ phờ hốc hác thấy rõ. Thuốc men chữa trị
không được, cô tôi mất. Cả nhà tôi kéo qua lo việc
tang. Chị Thoa về chịu tang, trong bụng đang mang thai đứa
thứ hai, đi đứng ì ạch nặng nề, chỉ biết ngồi một
chỗ mà sụt sịt. Chị Phi đeo kính đen che giấu đôi mắt
sung húp vì khóc. Gương mặt ngăm ngăm chừng như nhợt
nhạt đi, chị có thể lả người đi bất cứ lúc nào,
vậy mà vẫn gắng gượng lễ lạy, tiếp đón khách đến
viếng tang. Trong con người chị Phi có một thứ nghị lực
tiềm ẩn, cứng cỏi mà mềm dẻo… lúc có việc như thế
này mới biết chị Phi có quan hệ giao tiếp tốt đẹp,
bạn bè đến thăm hỏi, giúp đỡ chật cứng cả nhà…
Tôi lăng xăng chạy đi mua những thứ linh tinh cần thiết
trong tang lễ, về đến cổng thì gặp một người cao lớn
vạm vỡ hỏi tìm chị Phi. Mời anh ta vào sân, tôi vào
nhà báo cho chị Phi biết. Chị đi ra với dáng vẻ chậm
chạp mệt mỏi. Hai người đứng yên nhận ra nhau. Khách
bước dấn tới cầm lấy hai bàn tay của chị Phi, thầm
thì điều gì không ai nghe được. Chỉ thấy chị Phi đột
nhiên gục đầu vào khuôn ngực rộng của người ấy mà
khóc nức nở. Chị Thoa và các anh chị nhà tôi đưa mắt
nhìn nhau. Còn tôi, tự dưng thấy mắt mình rơm rớm. Dù
tuổi mười lăm non nớt, tôi cũng cảm nhận được tình
huống thật đặc biệt này./.
Tôn Nữ Thanh Yên