Ngày mai nông trường sẽ họp kỷ luật
em. Tôi là người quyết định kỷ luật. Lúc chiều em
đi ngang qua tôi, không một lời nói, không một nụ cười,
không một cái nhìn đằm thắm, không một ánh mắt hờn
giận, không một khoé môi mỉa mai. Em vô cảm. Gương mặt
ấy của em làm tôi hoảng sợ.
Hai hôm trước mẹ em lên. Qua khe cửa
tôi thấy em quỳ xuống, quỳ mãi trước mặt mẹ. Bà
tát em, bà xỉ vả em, bà dúi em vào góc nhà. Em không
khóc. Chỉ có bà khóc. Bà khóc rồi ôm lấy em, vùi em
vào ngực mình. Lúc này tôi mới nhìn thấy em khóc, những
giọt nước mắt lăn dài trên má, bết vào mái tóc dày
mịn của em. Mái tóc mà bao đêm khuya tôi vùi mặt vào,
mát rượi. Tôi nhìn bầu trời qua mái tóc em, những kẻ
sao lung linh, những niềm vui lấp lánh. Em để mặc tôi
chảy trôi với những đam mê cuồng dại trên cơ thể ngọt
ngào của em.
Ngày mai tôi sẽ kỷ luật em. Tôi sẽ tra
hỏi: "Cái bào thai trong bụng cô là ai?". Tôi sẽ
gằn giọng "là của ai?" như tôi từng lục vấn
bao nhiêu người con gái khác ở nông trường này. Lúc
ấy em sẽ làm gì, sẽ nói gì? Em sẽ bị bủa vây trước
160 con mắt. Trong đó có những người từng trải qua - họ
sẽ cảm thông với em - số ấy quá ít ỏi so với những
người ganh ghét em. Họ sẽ xé nát em, băm vằm em bằng
con mắt của họ. Lúc ấy em ra sao? Có giữ gương mặt vô
cảm như đi ngang qua tôi không?
Ba năm trước, lúc em vừa mới lên, đêm
nào tôi cũng thấy em ngồi lặng lẽ một mình trên mỏm
đá, xoã tóc ngắm trăng. Hương tóc em bay toả vào không
gian, quyện chặt vào tâm hồn tôi, da thịt tôi. Con gái
nông trường phần lớn đều là thanh niên xung phong về,
một đời họ trinh tiết, trinh tiết cả khi mái tóc điểm
hoa râm. Tóc họ gần như rụng hết, trơ cả mảng da đầu.
Chỉ có em mái tóc ken dày, mượt như lụa, mùa hè mát
như nước khe, mùa đông ấm như lửa củi. Tôi không biết
em đã giữ mái tóc ấy như thế nào trong những ngày
tháng bom dày đạn xéo ấy. Em vừa lên nông trường người
ta tụm năm tụm ba, moi móc lý lịch của em. Người ta vừa
thương, vừa thích chí khi biết em bị phụ bạc. Chàng
trai em yêu không đủ sức khoẻ để đi bộ đội nhưng
đủ sức khoẻ để ở nhà làm một người chồng. Người
ta đã cướp chồng của em khi em đang nằm trong rừng lửa.
Em vừa thương vừa giận con người đó:
- Cô tưởng ở hậu phương bọn tôi sống
sướng hơn cô ở chiến trường sao? Cô đối mặt với
súng đạn, với cái chết từ bên ngoài. Bọn tôi ở
nhà đối mặt với cái chết gặm nhấm từ bên trong.
Cô tưởng…
Em lặng lẽ bỏ đi. Người đàn bà kia bỏ
lửng câu nói, ngơ ngác nhìn theo cái dáng xiêu vẹo của
em. Em lên nông trường. Đàn bà ở đây lấy nỗi đau của
em để xoa dịu nỗi đau của họ. Họ chưa được nếm
trải tình yêu. Họ thấy em từng được yêu họ ghét,
thấy em bị phụ tình họ vui. Em đã tìm được tôi để
sẻ chia, dựa dẫm. Đêm đêm trên cỏ ướt hương chè
thoảng bay, em vùi mặt vào cánh tay tôi thắc mắc:
- Các anh chị nông trường mình định sống
cô độc đến suốt đời sao anh?
Rồi như chợt nghĩ lại mình, em khóc. Nước
mắt chảy xuống vai tôi lạnh buốt. Tôi ghì chặt lấy
em, cố bao bọc chở che cho em trong vòng tay của mình. Nhưng
trái tim em rộng lớn, tôi chẳng thể nào che chở nổi.
- Em có lỗi với vợ anh. Một mình ở
quê chắc chị ấy buồn lắm! Hay anh chuyển về quê
công tác cho gần gia đình.
Tôi im lặng, chẳng tìm được câu trả
lời cho em. Đi bộ đội về, mẹ đã chọn cho tôi một
cô vợ đảm đang, tôi không thể từ chối. Một tay vất
vả nuôi con, tôi mang ơn cô ấy. Tôi lên nông trường hy
vọng tìm kiếm tình yêu trong công việc, đúng hơn, kiếm
được danh vọng trong sự nghiệp. Tôi không có tình
yêu, tôi nghĩ mình phải có được một cái gì khác.
Nhưng khi gặp em tôi hiểu tôi đã có
tình yêu, tôi đã tìm được nửa kia của tâm hồn
mình. Em không như những người đàn bà khác, em không
xui tôi bỏ vợ. Em âm thầm nhận đau khổ về mình. Mà
thú thật em có xui tôi cũng không bỏ được. Tôi còn mẹ
già, tôi còn hai con thơ. Vợ tôi nuôi mẹ cho tôi, nuôi
con cho tôi. Vợ tôi một mình gánh hết hai thế hệ. Tôi
còn công danh sự nghiệp. Cái ghế giám đốc đang chờ tới
tay. Vả lại những người đàn bà khác ở nông trường
họ còn sống buồn tủi hơn em. Ngày họ làm quần quật,
đêm họ co ro ôm gối, hết nhìn 10 ngón chân cáu bẩn,
ngả màu, xỉn lại, rồi lại đưa chiếc lược sừng ra
chải đi chải lại mái tóc thưa. Đến khuya họ chui vào
màn nằm vật vã.
Họ cũng thèm được như đội 3. Mười
hai chị bỗng dưng có 12 đứa con, mỗi đứa ra đời vào
một thời điểm khác nhau, nhưng đều giống nhau như đúc
khuôn. Họ lần lượt bị kỷ luật, bêu rếu. Họ sống
câm lặng, bao bọc nhau bằng đồng lương ít ỏi của
mình. Mà những ai bêu rếu đội 3 - chính họ. Những người
đàn bà nông trường không có hạnh phúc được làm vợ,
làm mẹ. Những người đàn bà bất hạnh, ngày đêm chỉ
biết mài sắc lưỡi dao cay độc của mình.
Đối diện với dãy nhà lụp xụp của
đội 3 là dãy nhà ở của gia đình. Có mười lăm hộ
thì có tám hộ là gia đình thương binh. Chồng hoặc cụt
tay, hoặc cụt chân. Nhưng những bà vợ thì giữ rịt lấy
chồng, xoè mình ra như nhím để giữ chồng. Mỗi lần
em đi ngang qua khu nhà ấy em cũng sợ, em không dám liếc
mắt vào. Em mỏng manh như giọt nước. Ngày mai tôi sợ
em sẽ bị tan biến, sẽ chìm vào đất.
Ngày em hớn hở khoe mình có thai tôi vã
mồ hôi, rụng rời cả tay chân. Tôi lo sợ cho cả tôi,
cả em. Ngày mai… Còn mấy canh giờ nữa thôi, lúc này
em đang làm gì? Tháng trước tôi đã cắt phép cho em,
khuyên em đi giải quyết. Em hốt hoảng nhìn tôi, ngỡ
ngàng như nhìn thấy một người khác, như vừa khám phá
ra tôi là kẻ độc ác, tôi là kẻ nhẫn tâm, tôi không
phải là người em từng ôm ấp yêu thương. Tôi chạy
theo em, van nài em chuyển công tác. Đã hết thời hạn
ở nông trường, em có quyền chuyển về xuôi. Nhưng giống
như những người đàn bà khác ở nông trường em lắc
đầu từ chối, Em xem tôi như là người dưng từ dạo
đó.
Ngày mai… Còn hai canh giờ nữa trời sẽ
sáng. Hội đồng sẽ kỷ luật em. Tôi sẽ ngồi trên ghế
cao, dõng dạc tra khảo, dõng dạc tuyên án em. Tôi muốn
biết gương mặt em lúc ấy sẽ thế nào? Tôi cố hình
dung ra em. Đầu tôi ong lên. Thần kinh tôi như sợi dây
đàn căng, chỉ cần ai gẩy nhẹ nó sẽ đứt, cây đàn
cũng nứt toác ra.
***
- Cái thai trong bụng cô là của ai? Tôi dằn
giọng.
Em im lặng. Tôi cố kiên nhẫn:
- Cô khai ra, cô sẽ được giảm án kỷ
luật, đứa con của cô cũng sẽ được nông trường bao
bọc một phần.
Em im lặng. Tôi quát lên:
- Tôi đang hỏi cô. Cô điếc hay câm sao?
Nghe cả tiếng con ruồi bay vù vù từ
mép bàn vào góc tường trái. Tôi đứng bật dậy, đấm
nắm tay xuống bàn, gào lên giận dữ:
- Cô muốn chết hay sao mà không khai ra?
Tôi sẽ thay mặt nông trường kỷ luật cô về quê. Tôi
trực tiếp lấy ý kiến tập thể. Ai đồng ý kỷ luật
đồng chí Lan về quê thì giơ tay lên.
Một phút, hai phút, ba phút… Lác đác
vài cánh tay giơ lên. Vẫn im lặng. Một con ong vo ve bay về
tổ ngay trên trần nhà Lan đứng. Con ong vòng đi vòng lại
mấy vòng rồi chui tọt vào trong tổ, mất dạng. Tôi rướn
cổ hỏi lại:
- Ai đồng ý để cô Lan chịu kỷ luật
về quê thì giơ tay lên. Không một cánh tay nào giơ thêm
cả, mấy cánh tay giơ lên trước đó trở lên lạc
lõng, ngọng nghịu, họ rụt rè bỏ xuống. Một phút,
hai phút, ba phút… Một người trong đội 3 bước ra, hai
người, ba người, bốn người, năm người, sáu người,
bảy người… Họ thành dòng lặng lẽ ra về. Tôi chết
lặng. Ngước mắt nhìn về phía Lan, mặt em đầm đìa nước
mắt. Tôi muốn lao xuống ôm ghì lấy em. Nhưng tôi nhấc
chân không nổi. Tôi ngã nhào, mặt đập xuống bàn lim,
máu nhoe nhoét. Tôi kêu rống lên như bị chọc tiết.
Tỉnh dậy, tôi sờ tay vào mặt mình. Chẳng
có máu, chỉ có mồ hôi đang vã ra như tắm. Đã năm giờ
sáng nhưng trời vẫn tối sầm.
Trời đang chuẩn bị một cơn giông.
***
Tôi lục tìm được câu chuyện này dưới
đáy ba lô của bệnh nhân số 13. Tôi đọc, ngắm nhìn
khuôn mặt hốc hác của anh ta mà khóc. Suốt đêm ấy
tôi không ngủ, đôi mắt dại dại của anh ta bây giờ,
đôi mắt trong trẻo của cô Lan trong truyện ám ảnh
tôi. Sáng ra tôi xin nghỉ phép về quê. Một đêm không
ngủ tôi như kẻ mất hồn. Vợ tôi ngạc nhiên nhìn
tôi. Tôi đưa câu chuyện của bệnh nhân số 13 cho vợ
tôi đọc. Vợ tôi khóc… Vợ tôi cũng từ nông trường
về. Vợ tôi bảo:
- Anh nên đưa đăng báo đi. Biết đâu…
Vợ tôi bỏ lửng câu nói, mắt nhìn xa xăm.
Quen với những trăn trở của chồng về bệnh nhân, tôi
biết vợ tôi đang cầu mong một điều kỳ diệu sẽ đến
với bệnh nhân số 13./.